Schlesisch	Deutsch	Polnisch	Beispielsatz
bachor	Bauch	brzuch	nie jydź tela cześni bo cie bydzie twój bachor bolył
bachory	Gedärm, Eingeweide	kiszki	ta sarnia tak była rozwalono że aż jej bachory wylazowały
bjełka	Brötchen	bułka	do żymlokuw poczebujymy bjełky
buła	Beule	wygniecenie, guz	walnył ech se w łeb i mom tera buła
byfej	Küchenschrank, Küchenkommode , Buffet	szafka kuchenna, komoda	wsadź to do byfeja
cedzić	sieben, filtern	przesiać	ocedź mi to mlyko
cedzić	pissen	sikać, (muszę się) wylać	musza se wycedzić
cesta	Straße (Herk. Tschechisch, in Tworkau gesprochen)	ulica	w tworkowie lytajom husi po ceście
ciaprać	kleckern	brudzić / paprać	nie ciaprej jedzyńym
cyrpać	leicht tropfen, langsam tropfen	lekko kapać	tyn kokotek cały czas cyrpje
czamu	weshalb	dlaczego	idymy na piwo ? A czamu niii ?...
czastać	zuschlagen (Tür zuschlagen)	zatrzaskiwać	nie czastej tak !
dej	gib	daj	dej mi to
dela	Delle	wgniecenie	nie zrob mi dely w aucie !
dodôm	nach Hause	do domu / w domu	idź uż dodôm, bo uż je po dwanosej
dycki	immer	zawsze	na delinach dycki leżoł długi lojfer
dymfer	Dampfer (großer Topf, 30-60 l, zum Dampfen von Kartoffeln)	parowiec	zrob kartofle do świni w damfsze
dziśky	heute	dzisiaj	możno to dziśky bydzie fertig
ely	ob	czy	to zależy od ely
frelka	Fräulein	panienka	ale frelka se z ciebje zrobiła
fusekle	Socken (vom Fußsocken)	skarpetki	jo eszcze musza dwje fusekle stopfować
fyger	Feger	Zamiatarka / niezłe ciacho	pozmjatej to fygrym / ale to je fyger
galant	galanter junger Mann	elegancki chłopak	ale to je galant
hadry	Kleidung	ubranie	na hadrach byda cie do hałupy smyczôł
husi	Gänse (Herk. Tschechisch, in Tworkau gesprochen)	gęsi	w tworkowie lytajom husi po ceście
hynkel	Henkel	ucho	tyn gornek mo dwa hynkle
ida	gehe (ich gehe)	idź	no tôsz ida
ida	gehe (ich gehe)	idę	no tôsz ida
jezdergusie!	Jesus nee ! / Oh Schreck!	o Boże !	jezdergusie!, co tu se stało ?
kidać	Kleckern / sich mit einer Sache bei der Arbeit spielen	paprać	nie kidej se z tym
kokot	Hahn (Tier)	kogut	ten kokot uż podeptoł ta kura
kopruch	Stechmücke	komar	kopruchy mje pogryzły
krajiczek	Stück	kawałek	dej mi yny krajiczek tej torty
krajniczek	Bordsteinkante	krawężnik	slyź z tego krajniczka
krupniok	schlesische Blutwurst mit Graupen	kaszanka	podsmażony krupniok i żymlok, to je coś fajnygo
kury deptać	Hühner befruchten	Zapłodzić kury	ten kokot uż podeptoł ta kura
lojfer	Läufer (langer, schmaler Teppich)	chodnik, goniec?	na delinach dycki leżoł długi lojfer
lytać	laufen	biec	ida se polytać
lyto	Sommer	lato	to lyto je tak suche
lytym	im Sommer	w lecie	ostatnim lytym to zrobili
małpica	Zicke	suka ?	to je tako małpica !
maso	Fleisch (Herk. Tschechisch, in Tworkau gesprochen)	mięso	w tworkwie jeździła furmanka i sprzedowałi maso i zely
mochać	waschen	prać	wymochej mi te galoty
możno	vielleicht	może	możno to dziśky bydzie fertig
niii	nicht	nie	idymy na piwo ? A czamu niii ?...
no	na	Cóż ?	no tôsz ida
ocedzić	absieben		ocedź mi to mlyko
ônaczyć	etwas tun/machen (allgemeines Wort für Alles)	uniwersalny czasownik na wszystko	ônaczyć mi to
wyônaczyć	etwas tun/machen (allgemeines Wort für Alles)	uniwersalny czasownik na wszystko	wyônaczyć to
zaônaczyć	etwas tun/machen (allgemeines Wort für Alles)	uniwersalny czasownik na wszystko	zaônaczyć to
paskudnik	Schleckermaul / aber auch sehr wählerisch sein		ale z ciebje paskudnik !
plac	Platz	plac	bydymy yno po placu lytać
pôć	komm	chodź	mitag je fertig, pôć dodôm. Pôć ze mnom do doktora, pôć sam !
połednie	Mittagessen / Mittag	obiad / południe	zrobja to fertig po połedniu
polytać	sich austoben, herumlaufen, spielen	wyżyć się, bawić się	ida se polytać
pomjyszać	umrühren	pomieszać	pomjyszej tyn zaft
poszpluchać	schütteln	trząść czymś	poszpluchej tyn zaft
stamfować	stampfen, zusammenstampfen	zgnieść	posztamfuj te kartofle do świni
szkyrtać	schaben, kratzen	skrobać	nie szkertej nogami !
szkyrtnyć	etw. Zerkratzen	rozdrapać	nie szkyrtni mi tego auto !
szrank	Schrank	szafa	wsadź to do szranku
sztacheta	latte (Holzlatte)	listwa, łata	bo zaroz dosaniesz to sztachetôm
tôsz	doch	owszem	no tôsz uż ida
uż	schon	już	no tôsz uż ida
wjater	Wind	wiatr	ale tu momy wjater
wrota	Scheunentor	brama	zawrzy te wrota
wyszkyrtać	auskratzen	wyskrobywać coś	to musisz ale porzondnie wyszkyrtać !
zaft	Saft (selbstgemachter Obstsaft)	sok	pomjyszej tyn zaft
zely	Gemüse (Herk. Tschechisch, in Tworkau gesprochen)	warzywa	w tworkwie jeździła furmanka i sprzedowałi maso i zely
zerknyć	einen Blick drauf werfen	spojrzeć na to	zerkni to yno
żertka	latte (Holzlatte)	listwa, łata	naprow mi te żertki na płocie
żońdzić	sagen, reden / regieren (das Sagen haben)	mówić / ??	jak ci to przeczas żondza ! / jo tukej żondza !
zyglydać	schauen / starren	patrzeć / gapić się	nie zyglydej tak na mje !
zygłać	polieren (z.B. Fensterscheibe polieren)	polerowanie	zygłuj mi te okna
żyrka	Samen	nasienie, siemię	w tej pomarańczy som same żyrka.

(Ohne Gewähr. Fehler vorbehalten, da aus dem Gedächtnis ohne schriftlicher Quelle) Zum Gedenken an die Familien Koziel und Melz aus Tworkau